دوزلی اوغلان آذربایجانی تورکی شعر موزیک

3- حروف صدادار آذری یا سسلی حرفلر :

آذربایجان لاتین دیلینده سسلی حرفلر بیر بولمه ده 2 قیسمته بولونور اینجه و قالین

a ) اینجه حرفلر İncə     -----   

İ ; Ü ; Ö ; Ə ; E

b ) قالین حرفلر    -----   Qalın

I ; U ; O ; A

4 - یازماقین اوصولو

اگر بیر کلمه نین اول بخشینین سسلی حرفی قالین اولسا بقیه بخشلرین سسلی حرفلری ده قالین اولاجاق . نمونه اوچون :

ANA گؤرسه نیر کی سسلی حرفی A دی کی بیر قالین سسلی حرف دی پس بونون باشقا بخشلریده قالین سسلی حرفلرینن گله جک
Ana -- Analar -- anaları -- analarımız
yaşa -- yaşasın -- yaşasınlar
duz -- duzlar -- duzlu -- duzdan -- duzsuz -- duzdanımız


اگر بیر کلمه نین اول بخشی ایجه سسلی حرفینن اولسا قالانی دا اینجه سسلی اولاجاق .

ev -- evlər -- evləri -- evlərimiz
söz -- sözlər -- sözlü -- sözsüz
biz -- bizlər
kənd -- kəndlər -- kəndimiz -- kəndləri

نکته :

شاید بو سوال ایجاد اولا کی هاردان بیلاق اول بخشی هانسی قیسمته تعلق تاپیر ( اینجه یوخسا قالین ) مثلا قیز کلمه سین ایستییریق لاتین یازاق ایکی جوره یازماق اولار

qiz

qız

هانسی دوزدو ؟ بوردا بیر خیردا ترفند ایشلییه جاییق گلین بو کلمه نی جمع باغلایین یا اونون باشقا فرمالارندان بیرینی یازین قیز کلمه سینین جمعی اولور قیزلار پس تئز دییه بیله ریق کی

اونون ریشه سی یعنی قیز قالین حرفینن یازیلمالی دیر پس qız دوزدو نه qiz یا همن ایشی سؤز کلمه سی اوستونده ایشله داق

soz

یوخسا

söz

کلمه نین جمعی سؤزلر --- sözlər پس ریشه سی یعنی سؤز بئله یازیلاجاق söz

5 - بیر باشقا بولمه ده سسلی حرف لر یاسسی و یووارلاق بولونور

آ ) یاسسی حرفلر --- yassı -- صاف

A ; Ə ; E ; İ

ب ) یووارلاق حرفلر --  yuvarlaq -- گرد

اول بخشی بیر کلمه نین اگر

a اولسا قالانی یا a یا I اولاجاق

o اولسا قالانی یا u ; a یا I اولاجاق

u اولسا قالانی یا u; a یا I اولاجاق

I اولسا قالانی یا a یا I اولاجاق

ö اولسا قالانی یا ü یا ə یا İ اولاجاق

ü اولسا قالانی یا ü یا ə یا i اولاجاق

e اولسا قالانی یا ə یا i اولاجاق

ə اولسا قالانی یا ə یا i اولاجاق

i اولسا قالانی یا ə یا i اولاجاق

6- بو سسلی حرفلر ( e ; o ; ö ) یالنیز کلمه نین اول بخشینده گلللر .

7- هئچ کلمه ğ حرفینن باشلاماز و او کلمه لر کی باشقا دیللردن گلیب بیزیم دیلیمیزه و ğ حرفینن باشلاییر اول حرفی تبدیل اولار q کلمه سینه

مثلا غم qəm

8- هئچ کلمه r حرفینن باشلاماز تورکی دیلینده و ئوزگه دیللردن وارید اولان کلمه لر ده بیر حرف اوللرینه ایضافه اولونار

مثال
رشته  əriştə
روس   urus

=====================

یازان : وحید شکرزاده