شیخ محمد خیابانی منظومه سی قسمت چهارم
شیخ محمد خیابانی منظومه سی قسمت چهارم
خوش گله جک
حاجی سیدحسین خامنه لی عالیم
داها چوخ سئویردی شیخ محمدی.
انقلابچی روحلواولوپئشنماز
داهاچوخ سئویردی شیخ محمدی.
یانیندابسلیردی بیرطاهیرکمیی
عماندان آیریلمیش جواهیرکمین
اونویئتیرمیشدی بیرشاعرکمین
داهاچوخ سئوردی شیخ محمدی.
اوره گی نین بارین یئدیرده جکمیش
اوناشیخ محمدخوش گله جکمیش.
اومیدلرییغناغی بیرده دیلکمیش
داهاچوخ سئویردی شیخ محمدی.
آینابولاقلاردان دوروآخانی
شجاعت قایناغی محبوب باخانی
وئردی اوناقیز((خیرالنسا))نی
داهاچوخ سئویردی شیخ محمدی.
موعظه ایللری
بئله لیکله،«شیخ محمد»ائولندی
«خیاوان»ین بؤیوک ملاسی اولدو.
«خیرالنساء»اونون آغیر گونلرده
دؤزومله یانیندا قالاسی اولدو.
وفاتیندان سونرا «سید حسین»ین،
پیشنمازلیق ائتدی رسمیت ایله.
هم گوندوز،هم آخشام نمازقیلیردی،
او ،ئوزمسجیدینده جماعت ایله .
«کریم خان»مسجیدین اونون آدیله،
تانیردی جماعت تبریزده بوتون.
«خیاوان»ترپه نیب دالغالانیردی
منبره قالخانداهفته ده بیرگون.
مئیدان اوخویوردو منبرده هرواخت
دئییردی شیطانا:
«-باش اگ انسانا!»
ظالمی ،شاهلاری،غصب کارلاری،
چاغیریردی هر واخت اولو مئیدانا.
یوخوسوز قویوردوغضب کارلاری
منبرده موعظه ائدن زاماندا .
تهراندا لرزه یه سالیردی شاهی،
منبرین أوستونده حق دانیشاندا .
اونا«خیابانی »دئییردی ملت؛
منبرینه میندن چوخوگلیردی.
ایشیقلی گؤزلری،اودلو سؤزلری،
مسجیدده ظلمتین باغرین دلیردی.
موعظه ایللری،ائلین غمینه ،
«خیابانی »قالدی،قایغی سین چکدی.
شرعی مساله لرله سیاستی ده ،
دئییب خلقه ،حقین تخومون اکدی.
همده درس دئییردی طالیبه ده ،
فقه ،اصول،ریاضی اوخودوردواو.
نجوم دا ،هئیت ده تدریس ائدیردی،
دورمادان یازیردی هم پوزوردو او.
انجمن قورولور
چوخ اولموش تبریزین قانلی گونلری،
شانلی سنه لری،شانلی گونلری.
قیشین چووغونوندا یای بورکوسونده،
دوشمنلره ساری گرمیشدیر سینه.
صاباحابویلانان قانلی ایللرده ،
آزادلیق طالعین یازمیش دیزأوسته.
مین أوچ یوز ایگیرمی دؤردونجوایلدیر،
تبریزدالغالانیریئرده دایانمیر .
یاغدیریربلالار،تؤکوربومبلار
قهرمان شه هردن دوشمن اوتانمیر.
سیاسی حیاتی خیابانی نین
یئنی بیرآخینداباشلاماقدادیر.
انجمن قورولموش آذربایجاندا
دوشمن هر طرفدن داشلاماقدادیر .
عدالت ،مساوات ،بیرلیک ایسته ییر،
خیابانی هرگون منبره چیخیر.
حدتلی نطقیله ،گونده یوز کره ،
استبدادقصرینی داغیدیر،ییخیر.
بودورشعبان آیی ،مبارک بیرگون ،
مبارک ساعاتدادئدی اوجادان .
«-تبریزده قورموش «ملی انجمن »
بیزه یول گؤستریب سئویله ییب قرآن:
«آللاه یاردیم ائتمزهئچ بیر ظالیمه،
مظلومون ناله سین ائشیدر،بیلر.
حالتین دگیشمک ایسته ین ائلین
دگیشرحالتین ،اونارحم ائدر.»
خیابانی اولدورهبراورادا،
عمومی،خصوصی مجلیسلرقوردو .
دانیشدی هر آخشام ،نطق سؤیله دی
ظلمون قارشیسیندا دایانیب دوردو.
قوردو بیر نئچه ده فرعی انجمن
«مساوات »،«اتحاد»«حقیقت»آدلی
بیرده کی «خیاوان انجمنی»نده
ئوزو دانیشیردی هر آخشام چاغی.
تبریزده مشروطه طبلی چالیندی،
شاهی تهرانداداداتسلیم ائیله دی.
مظفرالدین شاه أوچ آیدان سونرا،
باش اگدی شاهلیغین آتین پئیله دی .
خیابانی اوگون تبریزشهرینده
انجمن لیلره نطق سؤیله دی .
مشروطه فرمانین امضالاماغی ،
اونون بوایشینی تحسین ائیله دی.
ایکی ایل سونرا
محمد علی شاه تخته چیخاندان ،
آزادی خواهلارا وئرمیردی آمان .
تبعیدائتدیریردی،شهید ائدیردی ،
عجم شاهلاری نین یولون گئدیردی.
«خسرو پرویز»کیمی،«نوشیره وان »تک
اولایدی تاریخده او «عادل»گرک!
باباسی داریوش فخر ائدیردی:
«-به!
مصرده ئولدوردوم پیشک لری ده .»
کوروش سؤیله ییردی:
«کمیسه قویمادیم ،
دیری بابل ده من ،دیریلتدیم آدیم!»
شاپور ایسه بوتون یازان پوزانین
ایپ کئچیرتمک ایچون ،دلیری چیگنین.
هامیسی فضیلت ،بیلیک دوشمنی
هاوایا ساووران گؤزل وطنی.
محمد علی شاه «خلف» اوغول تک
باخالیم تاریخده نه ائتدی گؤره ک:
باغلاتدیردی بوتون گونده لیک لری
ئولدوردوتهرانداحق سؤزدئینی .
لیاخوف امریله توپاباغلادی
شورا مجلیسینی ،هرکس آغلادی .
ئولدوردوتدو بیر چوخ مجاهیدلری،
تختی -تاجی اله آلدیقدان بری.
سونراداتبریزه حمله امرینی .
وئردی قازاقلارا ،سارسیلتسین دینی.
هرگون پوسگوروردوآغزیندان قان ،قان!
داها بیلمه ییردی :الله قورویان
چراغی کیمسنه سؤندوره بیلمز.
لکه نی نه بومبا نه ده توپ سیلمز .
تبریز،شاهلارشاهین هئچده سایمادان
ئوزقوردوغو یئنی مقدس دؤوران ،
مقدس آرزولارمسکنی شه هر،
گؤره لیم پوسقودادوردو نه ته هر:
قوی اول تبریزی ئویوم سنین چین
تبریزه یازمیشدیم بو شعری بیرگون:
سن منیم شعریمین روحونادوندون
مقدس آرزولوتبریزیم منیم.
سیلینمزکونلومدن قهرمان آدین
مقدس آرززلوتبریزیم منیم.
من سنده تاپمیشام بابک عنادین
باهارگونلری نین فوخوسون دادین
چیخمازخاطیریمدن هئچ زامان آدین
مقدس آرزولوتبریزیم منیم
سن منیم حیاتیم بوبوک آمالیم
عشقیم افتخاریم جاه وجلالیم
سندن آیریلمازدیرفکریم خیالیم
مقدس ارزولو تبریزیم منیم.
تبریزقوردو تو ایل یئنی بیر دووران
اون بیر آی دایاندی دورمادی اینان!
انقلابچیلاری ایشه چاغیردی
استبداد چیلاراقالخیب باغیردی.
محکمه یاراتدی قاراقول قوردو
محمدعلی شاه ئونونده دوردو.
ستارخان باقرخان یاراندی اوگون
تبریزماجراسین یاخشیجا دوشون.
خیابانی اولموش اونلارارهبر
هرنه یازاسانشاعیریازاونا ده یه ر.
ده یه ر ده یه رالبت خیابانی چین
جان فداائدنلرچوخ ایدی اوگون
((خیابانی))دئیه هایغیردی ملت
سنگرلریاراتدی ائیله دی همت!
خیابانی سنگرده
یئتیشدی تبریزه شاهین اوردوسو
اون بیرآیلیق ساواش باشلاناجاقدیر.
بئله ظن ائتمه کهاوردو اوداجاق
شاهچیلارین قصری داشلاناجاقدیر
قافقازدان دا گلمیش چوخلو مسلمان
رزمنده دویوشچو ساواشچی ارلر.
تبریزه دولموشلار دسته به دسته
قورخویادوشوردو گون به گون تهران.
((ستارخان))امره قیز محله سینده
آغ بایراقلاری بیر-بیر یئره سالیردی.
((باقرخان)) خیاوان کوچلرینده
((خیابانی)) دن چوخ ایلهام آلیردی
گئجه لرمسجیدده نطق سویله ییر
گوندوزلرسنگرده تفنگ آتیردی.
شیخ محمد بوردائورنک اولموشدی
مسجیدی سنگره گلیب قاتیردی.
گئجه لر جهاددان دانیشان ملا
گوندوزده سنگرده جهاد ائدیردی.
ظلم ایلهووروشور دورمادان با لله!
مولاسی علی (ع)نین یولون گئدیردی.
جماعت نمازی اقامه ائدیر
انجمنی بوتون ایمانا چکیر.
اودلو سوزلریله اراده لرین
پولاد تک ائدیردی مجاهیدلرین
دوذگون یاشایانی آنا یوردونا
تاپیردی ئویودلرو وئریردی درین.
تفنگی چیگنینده ئونده گئدن گون
باقرخان روحلاندی
رحیم خانی باسدی بیرجه حمله ده
انگلیس اولاندی روسیه یاندی.
قورخودان ((رحیم خان))ائله قاچدی کی
قازانلارینی دا آپارانمادی!
((پاخیتانوف))روسون گوبود قونسولو
اوندان سونرا اوردا دای دایانمادی.
انجمن تیکدی گوز بوتون ایران
انجمنه تیکدی گؤزبوتون ایران
+دئدی لر بیر گئجه خیابانی یه ،
عین الدؤرله گلیر،نه یاتیبسان ،دور!
بو جلادآسلانلاریوردوناگیریر ،
اونون دا قولاغین رحیم خان تک بور!
اوتوز مین تهراندان اوردو چکیرمیش،
تبریزی یاندیردی ،قانلارآخیتدی.
دؤرد طرفدن شهره بومبا یاغدیردی ،
بازاری،ائولری ،یوردو داغیتدی.
بو نه دیر؟هریئردن گؤیلره قالخان ؟
آنالارناله سی قیزلارسسی دیر!
تبریز اودپوسگورور،کیمدیراود دؤوران؟
تبریز دیر ،دؤز،بورا،حق نفسی دیر .
مقدس گئییمین اگنینه گئییب ،
تفنگین چیگنینه سالان بیر ملا،
شاهین کیمی أوچان ،سروتک گئدن ،
اوجابویلاردان باج آلان بیر ملا.
ریحانلارعطرینی سنگره یاییر،
شهید لره بیر-بیرنمازقیلیردی.
گؤزلرین ایشیقلی صاباحاتیکیب،
انگین سمالاردان ایلهام آلیردی.
شاه عین الدؤوله یه تلغراف ائتدی:
«-سن رحیم خان کیمی ئوزونو یورما!
داشی داش أوستونده قویما تبریزده،
آلت أوست ائیله گیلن بو شهری ،دورما!»
آمماشیخ محمد روسوای ائیله دی
عین الدؤوله نی ده،شاهلار شاهین دا.
قوی بیلسین ،بیلمسه عجم دونیاسی ،
آسلانلاریاتیبلارآذربایجاندا .
عین الدؤوله قاچدی واسمینجا ساری،
انجمنه تیکدی گؤزبوتون ایران .
تهران ،مشهد،قزوین ،رشت ،بیرگه دئدی:
آماندیر،دایانما،قالخ آذربایجان !