علیرضا ذیحق

 

 ايتگين‌ اولدوز 

  

 " حئکایه "

 

   دينمز ـ سؤيله‌مزآياغا قالخيب‌ بير گؤز قيرپيميندا قارانليقدا ايتدي‌. غريبه‌ بير دويغواوره‌گينده‌ جوشماقدا ايدي‌. ايللرين‌ آغير يوكون‌ چيگين‌لريندن‌ قوپاريب‌آتماق‌ هوسي‌ كيمي‌. ندنسه‌ أللري‌ بيردن‌ بيره‌ پولاددان‌ يونولموش‌ پيچاقاساري‌ اوزاندي‌. صونرا ديكسندي‌. پيچاقي‌ بوراخيب‌ و آيين‌ سولغون‌ايشيغيندا أللرينه‌ باخيب‌ اوزون‌ بير فيكره‌ دالدي‌. اونا ائله‌ گليردي‌ كي‌أللري‌نين‌ كتمه‌گي‌، ايللردن‌ بري‌ چكديگي‌ دردلر ايديلركي‌ كَتمك‌شكلينده‌ أللرينده‌ يئر سالميشديلار. شايد ده‌ أللرينه‌ باخاركن‌: ـ «او سازچالان‌ أللريمي‌ ايتيرديم‌» دئيه‌ حبسه‌ آلينميش‌ سازي‌نين‌ قايغي‌سيناقالميشدي‌. قارانليغين‌ قورخونج‌ قانادلاري‌ آلتيندا، شهر يوخلاميشدي‌.آدديملاريني‌ بير آن‌ يئيين‌لتدي‌. اوره‌گي‌ يامان‌ دؤيونسه‌ايدي‌ ده‌، بوزااوخشار قورخو كؤنلونده‌ آلوو چكن‌ غضبين‌ ايستي‌سيندن‌ أري‌ييب‌ يوخ‌اولموشدي‌. دايانمادان‌ بوروق‌ ـ بوروق‌ كوچه‌لري‌ و دار ـ بوروق‌ دالانلاري‌اؤتوب‌ گئديردي‌. هارا گئده‌جگي‌ نه‌ ائده‌جگي‌ هله‌ اؤزونه‌ده‌ بوس‌ ـ بوتون‌آيدين‌ دئييلدي‌. قارشيندا گئده‌ر ـ گلمه‌ز بير يول‌ گؤرونوردي‌.

  كئچميشه‌ ـ گله‌جگه‌ دوشوننده‌، درين‌ ـ درين‌ خياللارا دالاندا،غضبدن‌ گؤزلري‌ قان‌ چاناغينا دؤنوردي‌. باياق‌ آلديغي‌ خبر، بوتون‌وارليقيني‌ سارسيتسايدي‌ دا، كينه‌سي‌نين‌ نه‌قدر سؤنمز اولدوغونودويوردي‌. بو كينه‌ ديزلرينه‌ گوج‌ و حركتينه‌ استقامت‌ وئريردي‌. بير سس‌دويوب‌ ناغافيل‌ داياندي‌. دووارا دايانيب‌ بويلاناركن‌ بير افسرين‌قارالتي‌سين‌ گؤردو. قارانليق‌ اؤز حؤكمونو سورمك‌ده‌ايدي‌ و اهمالجاياخينلاشان‌ آدديملارين‌ سسي‌ سكوتو پوزماقدا. غير اختياري‌ اولاراق‌،بيچاقي‌ بيردن‌ بيره‌ اونون‌ كؤكسونه‌ يئرلشديرمك‌ قرارينا گلدي‌. وجودونوبوروين‌ بو نفرت‌ و كينه‌، يانار بير و ولقانا دؤنموشدوكي‌، شاهليق‌ اصول‌اداره‌سيني‌ قورويان‌لاري‌ يانديريب‌ ياخماق‌ ايسته‌ييردي‌. اؤزونو بير آنليق‌اولسادا قيوراق‌ حس‌ ائديردي‌. حياتي‌ بير دنيزه‌ اوخشاييردي‌كي‌دايانمادان‌ جوشوردي‌ و انتقام‌ هوسي‌ اونون‌ يئنيلمز دالغالاري‌ كيمي‌سسله‌نيب‌ كوشولدوردولار. دؤزمه‌دن‌ گؤزله‌ييردي‌ و بيچاقين‌ سوموك‌دسته‌سيني‌ وار گوجو ايله‌ ألي‌ ايچره‌ سيخيردي‌. آمما ندنسه‌ جومدوخياله‌. قات‌ ـ قاريشيق‌ فيكيرلر گلدي‌لر گؤزلري‌ اؤنونده‌ صف‌ چكديلر.دوداقلاري‌ ترپنمه‌سه‌ده‌: ـ «اولمايا اوغلومون‌ كمك‌لريندن‌ اولا؟ اوغلومدابو پالتاردا ايدي‌. آمما باطنده‌ ضدايدي‌. شاها قارشي‌ ووروشوردي‌ ...»دئيه‌ أل‌ ـ قولو سوسدالدي‌ و ارتش‌ افسري‌ سس‌سيز صداسيز يولون‌توتوب‌ گئتدي‌. كؤنلونده‌ كؤك‌ سالان‌ كينه‌ نه‌قدر قالين‌ ـ قيئيم‌ اولسايدي‌ داخلقه‌ اولان‌ محبتي‌ داغلارجا يوكسك‌ و عظمتلي‌ايدي‌. محبت‌ و كينه‌ هرايكيسي‌ بير يئرده‌ قوجا قامتيني‌ چولقالاميشديلار. قارانليقدا آتيلان‌گوجسوز آدديملارين‌ عكس‌ صداسيندان‌ باشقا، گئجه‌نين‌ آغير سكوتونوپوزان‌ بير زاد يوخ‌ايدي‌. سولغون‌ باخيشلاري‌ ايسه‌ هردن‌ ائله‌ گؤيه‌تيكيليردي‌ سانكي‌ ايتگين‌ بير «اولدوز» ون‌ سوراغين‌ توتوردي‌. قاپي‌ني‌آچيب‌ جلد اؤزونو حيه طه آتدي‌. اوز ـ گؤزونه‌ سو چيله‌ركن‌ يورقون‌قامتينده‌ بير يونگوللوك‌ حس‌ ائتدي‌. ساللاقخانادان‌ ائوه‌ نه‌ ساياق‌گلديگيني‌ خاطيرلاياراق‌ گؤزلري‌ ياشاردي‌. قويونلاري‌ كسيب‌ سويدوغوچاغ‌ آلان‌ خبر، هله‌ده‌ اوره‌گيني‌ سيخيب‌ وارليغيني‌ سارسيديردي‌.دئمك‌كي‌ آلديغي‌ خبرين‌ هئچ‌ده‌ تزه‌ليگي‌ يوخ‌ايدي‌. كوچه‌ده‌ خياوانداهرگون‌ سويوق‌ قانلي‌ ياد ـ تانيشلار آغزيندان‌ مكرّر بو سؤزو ـ اوغلونون‌اعدامليغيني‌ ـ ائشيديردي‌. بو سؤزلرين‌ شايعه‌ اولدوغونو ياخشي‌قانيرسادا، بئله‌ بير زامانلاردا باشيندا دومان‌ قاوزانيب‌ بوتون‌ عالم‌ گؤزلري‌اؤنونده‌ قاراليردي‌. سس‌ چيخمادان‌ باغيريردي‌، چيغيريردي‌ و حياتي‌كائناتي‌ دگيشديرمك‌ حسرتي‌ ايله‌ يانيردي‌ ياخيليردي‌. بو آنلارداحياتي‌ني‌ أن‌ سئوديگي‌ ديلك‌لري‌ اوغروندا فدا ائتمه‌گه‌ تله‌سيردي‌ و بوخصوصدا اؤزونه‌ سؤز وئريردي‌.

 آيين‌ بولوت‌ آرديندا گيزلنمه‌ سيله‌ ياناشي‌، ظلمته‌ تسليم‌ اولمايان‌سايريشان‌ اولدوزلارين‌ سئويملي‌ ايشيغي‌ داها آرتيق‌ گؤزه‌ چارپيردي‌.گئجه‌نين‌ قورو سكوتونو شهرين‌ ايت‌لري‌ پوزوردولار و او دوشونه‌ركن‌يانيليردي‌. دوشونوردي‌ او گئجه‌يه‌كي‌ «ساواك‌» چيلار ييرتيجي‌ قوردلاركيمي‌ دام‌ ـ دوواردان‌ تؤكولوردولر. كيم‌ گلدي‌ توتوب‌ ديديرديلر هاراگلدي‌ داغيديب‌ ييخيرديلار. و اونون‌ پيرتلاشيق‌ آغ‌ ساچلاريندان‌ ياپيشيب‌بودوستاقدان‌ او دوستاقا، بو سلّولدان‌ او سلّولا سوروندوروب‌ چكيرديلر.مِه‌ سرين‌ ـ سرين‌ اسيردي‌ و اونون‌ پريشان‌ ساچلاريني‌ اهمالجا هؤروب‌تيتره‌ديردي‌. صاباحا فيكيرله‌شيردي‌. يئنه‌ تهرانا گئتمه‌ليدي‌. ديدرگين‌حزين‌ انسانلار كيمي‌، بوينو چيگنينده‌ زندانلار قاپي‌سيني‌ كسمه‌ليدي‌ تابلكه‌ جان‌ ـ جيگري‌ ساييلان‌ محبوس‌ اوغلونون‌ احوالين‌ سوروب‌ بير خبرتوتسون‌.

 تهراندان‌ بئزارايدي‌. بو آدي‌ ائشيده‌ركن‌ اوره‌گي‌ شيشيردي‌. ندنسه‌بيردن‌ ديكسه‌ندي‌. اوتاقينا يوگورمك‌ ايسته‌دي‌. «آرواد ـ اوشاق‌آييلماسين‌» دئيه‌ قاپي‌ ـ پنجره‌ني‌ كيپ‌له‌دي‌. اوره ‌گي‌ دولموشدو. ساز وسؤزونون‌ يا ساق‌ اولدوغو، توي‌لاردان‌ ـ مجلس‌لردن‌ محروم‌ اولدوغو،درد ـ كدريني‌ قات‌ ـ قات‌ آرتيرميشدي‌. دايانمادان‌ دووارا بري‌آدديملادي‌. سازي‌ قاپيپ‌ كؤينك‌دن‌ چيخارتدي‌. توزون‌ آليب‌ باغريناباسدي‌. اوره‌گي‌ يامان‌ تله‌سيردي‌. مضراب‌ تئلده‌ اويناييردي‌ و نغمه‌ ديلده‌جوشوردي‌. بولاغ‌ كيمي‌ سينه‌سي‌ سؤز چاغلاياركن‌ قارانليقي‌قارقي‌ييردي‌ و آيدين‌ صاباحي‌ سس‌له‌ييردي‌. و سسينه‌ آييلان‌ حيات‌يولداشي‌، جومموشدو اونون‌ عالمينه‌كي‌ حزين‌ ـ حزين‌ و يانيق‌ ـ يانيق‌سؤي‌ سؤيله‌ييردي‌ و بوي‌ بويلاييردي‌:

 

اويان‌ ستارخانيم‌ گؤرنه‌لر اولدو

 آنالار گؤزلري‌ ياشيله‌ دولدو

 باجيلار أل‌ آتيب‌ تئل‌لرين‌ يولدو

 آينالي‌ توفنگي‌ تئز يئتير منه‌ ...

 اولدوزلار باتمادا ايدي‌ و زمان‌، تر ـ تله‌سيك‌ اؤتوب‌ كئچمكده‌.قارانليق‌ ايسه‌ قورخونج‌ قانادلارين‌ «تبريز» استوندن‌ ييغيشديريب‌قاچماقدا...

 

  ۱۳۶۱