لوط پیامبرین ناغیلی
قرآن ناغيل لاري :
" لوط " نبي نين داستاني
"لو ط" ائل لري ، ايبليسين فِعلينه اويما دان و اونون وسوسه لري ايله چيركين ايش لره قاريشما دان ، تانري نين صالح و دوزگون بنده لري سيراسيندايديلار . ايبليس او ائل لري يولدان چيخارتماق قرارينا گله رك شهوت و هَوَسين قيزقين گوجو ايله اونلاري ائله گوناهلارلا قارشي قارشي يا قويدو كي ائش جينسئل لي يه اوز گتيرديلر.
حضرت لوط اونلاري دوز يولا دعوت ائتسه ده ، نصيحت لري و چاغيريش لاري نتيجه سيز قالدي . حتتا ايش او يئره چاتير كي لوط نبي ني اؤلومه تهديد ائده ركن اونو داشلا ماق قرارينا گلديلر . آنجاق او شهرين اهلي " لوط " و ن حضرت ابراهيم له خالا اوغلو اولدو غو اوچون و لوط دان گؤردو ك لري ايلاهي معجيزه لرين قورخوسوندان ، لوط نه دئسه ده بو قولا قدان آليب او قولاقدان وئره رك پيس ايش لريندن اَل چكمه ديلر . تا كي حضرت لو ط اونلارا قارقيش ائديب تانري دان او اؤلكه يه و آداملارينا عذاب ديله دي .
لوط ائل لري نين شهري كي يول اوستونده ايدي و كروانلارين دوشر گاهي ايدي ، لواط ائتمه يي نه تكجه اؤز آرالاريندا ، بلكه اوردان كئچن موسا فير لر و قوناقلار ايچينده ايسه مرسوم ائتديلر .
بير گون حضرت ابراهيم گؤردو كي اوزاق دان 4 نفر گلر كن اوز لرينده ايلاهي بير ايشيلتي آيدينجا پارلا ماق دا دير . اونلار حضرت ابراهيمه قوناق اولاراق ، اونا و " ساره " يه چوخ تئز ليك له " اسحاق " آدلي بير ائولادا صاحاب اولمالاري اوچون موشتو لو ق وئرديلر . سونرا بيز " تانري امري ايله لوط ائل لرينه ساري گئديريك " دييه حضرت ابراهيم سوروشدو : " سيزه وئريلَن مأ موريت ندير مي ؟ "
جيرئيل كي اونلارين ايچينده ايدي بويوردو : " اونلارين باشينا بلا اولاراق هاميسيني هلا ك ائتمه يه گئديريك . "
ابراهيم دئدي : " آمما حضرت لوط دا اؤز عائيله سيله اوردا يا شايير . " جبرئيل دئدي : " هر زاد دان خبريميز واردي و " لو ط " ون خانيميندان باشقا ، اؤزو و بوتون عائيله سي نجات تاجاق دير . "
ابراهيم جبرئيل دن بير داها سوروشدو: " اگر او اؤلكه ده لو طون عائيله سيند ن باشقا تكجه بير نفر تاپيليرسا كي آللاهين بير لي يينه اينانيري يئنه بو عذاب نازيل اولا جاق مي ؟ " جبرئيل بويوردي : " اينان كي هئچ واخت ! هم ده اَمينيك كي لوط عائيله سيندن باشقا ، اوردا هئچ بير تانري سئوه ر و حلال حرام قانان يوخ دورو آللا هين عذابي كسين ليك له نازيل اولا جاق دير . "
تانري نين ملك لري حضرت ابراهيم دن ويداع لاشاراق ، لوط ائل لرينه ساري يولا دوشدو لر و اورايا چاتديقدا گؤردو لر كي " لوط " نبي اكينچي ليك ائدير و اونلاري گؤرجك ، طايفاسي نين چيركين عمل لرينه ايشاره ائتدي و دئدي بوردان اوزاقلاشين . تانري نين ملك لري يورقون اولدقلاريندان سؤز آچيب ايصرارلا اونا قوناق اولماق ايسته ديلر . " لوط " اونلاري گيزلين حالدا ائوينه آپارسا دا ، لوطون آروادي كي اؤز ائل طايفاسينا اَري نين جاسوسلو غون ائديردي گئجه نين بير واختي دام دا اود يانديرما ق لا بو تون شهر اهلينه آنلا تدي كي " لوط " ون بو گئجه كيشي قوناقلاري واردي . هامي " لوط " ون قاپيسينا ييغيشاراق لوط نبي يه دئديلر : " مگر بيز دئمه ميشديك هئچ بير غريبه دن حيمايت ائتمه يه حاققين يوخدور ؟ " لوط دئدي : " منيم قيزلاريم سيز لر او چون هر نظر دن تميز ، ياخشي و مصلحت ديلر . گلين بو سئودادان واز گئچين و لذتي حلا ل ايش لر ده آختارين . اينانين كي آللاهين عذابي سيزين اوچون چوخ آغير اولا جاق دي و ايندي كي مني دينله مير سيز سيزلرين تانري دان يئنه جزالانماسين ايسته يه جه يَم .سيزينله فقط آللا ه باشا را بيله ر . "
بوحالدا جبرئيل اوزونو ملك لره توتاراق دئدي : " كاش لوط بيله ردي كي تانري اونا نه قدرت لر وئريب و بيز نه يه خاطير بورداييق!" لوط بو سؤزي ائشيد جك ، گئري يه دؤنوب باخاراق بير دن بيره گؤزلري قاماشدي . جبرئيل اؤزونو لوطا تا نيتديراراق دئدي : " بيز بو يولدان آزان كافر لر ي قيريب اؤلدورمه يه خاطير بورداييق و بلانين نا زيل اولماسي دوز گونشين دوغان لحظه سينده اوز وئره جك دير كي صوبحه ده بير زاد قالمايير . " بو آندا حبرئيل اؤزونو خلقه نيشان وئره رك بير دن بيره قاناد آچيب توز دومان سالاراق اؤزلريني و لوطون عائيله سيني گؤزلر دن ايتيردي . او ايشيق ساچان بير عمود لا يئر آلتيندا گيزلي بير يول آچدي و لو ط ايله عائيله سي او يول ايله اؤزلريني داغلار قوينونا چاتدير ديلار . " لوط" ون آروادي كي ايشي بئله گؤردو ايسته دي قاييدا و ائل طايفاسينا بو يولو گؤستَره كي داغدان بير قايا آيريلاراق اونو اَزيب محو ائتدي.
گونش دوغاركن جبرئيل و با شقا ملك لر ، او اؤلكه نين تورپاق لاريني آداملار لا بيرليك ده يئردن قوپاريب گؤ يه قاغزار كن يئره چيرپديلار و دهشتلي بير زلزله ايله اوردا نه آدام قالدي نه ده بير آبادانليق.
لو ط نبي تانري نين امري له حضرت ابراهيم ين مقدس تورپاق لاريندا يئر له شدي و تا دونيا دا عؤمرو وار ايدي و حيات سورورودي ، خلقي آللاهين نييا ييشي نه دعوت ائده رك اونلاردان حرام ايش لر دن چكين مه يي و حلال يول لار لا قازانيب معاش لاريني تأ مين ائتمه يي ايسته دي .