آلفرد نوبل

آلفِرِد بـِرنهارد نوبـِل مخترع دینامیت و بنیادگذار جایزه نوبل در سال ۱۸۴۳ در استکهلم سوئد زاده شد.
آلفرد نوبل تا ۱۶ سالگی بطور خصوصی تحصیل کرد و پیش از رسیدن به سن بیست سالگی یک شیمیدان با تجربه و یک زبان‏دان قابل شده بود و با زبانهای آلمانی، فرانسوی، روسی و سوئدی آشنائی داشت.

آلفرد نوبل مسافرتهای زیادی نمود و بیشتر توجه خود را صرف پژوهش درباره مواد منفجره نیتروگلیسرین کرد. نوبل کشف نمود که استفاده از این مواد اگر با یک ماده غیر فعال و جذب کننده مانند گیسلگوهر همراه باشد آسان‏تر و بی خطرتر است. وی اختراع خود را در سال ۱۸۶۷ تحت نام دینامیت به ثبت رسانید.

سپس نیتروگلیسیرین را با یک ماده منفجره فعال دیگر یعنی باروت مخلوط نمود و ماده ژله مانند شفافی بدست آورد،‏ که قدرت انفجار آن از دینامیت هم بیشتر بود. ژلاتین منفجره یعنی اختراع دوم وی در سال ۱۸۷۵ به ثبت رسید. بعد نوبل موفق به اختراع بالیستیت شد که نخستین باروت بی‏دود نیتروگلیسرین بود و بعدها برای ساختن کوردیت یعنی باروت بی‌دود به‏کار رفت.

با ساختن دینامیت و ساختن مواد منفجره و با استخراج معادن نفت باکو نوبل به کمک یارانش موفق به گرد‏آوری ثروت هنگفتی گردید. اختراعات نوبل سبب شد که در رشته معدنکاری و جاده‏سازی و حفر تونل تحولی به‏وجود آمد.

نوبل در سال ۱۸۹۶ درگذشت. در تاریخ ۲۷ نوامبر ۱۸۹۵ یعنی یک سال پیش از مرگش نوبل وصیتنامه معروف خود را امضاء کرد. این وصیت‏نامه می‏بایستی نقشه‏های وی را مربوط به پاداش زحماتش یعنی همان افکاری که بیشتر زندگی او را بخود مشغول‏ کرده بود عملی سازد.

او در وصیت‏نامه خود ذکر کرده بود که بیش از ۳۱ میلیون کرون سوئد که ثروت وی را تشکیل می‏داد بایستی به‏صورت وجه نقد درآید و به‌عنوان سرمایه بکار برود و درآمد بدست‌آمده از آن هرساله بصورت جوایزی میان آنهائی که در سال قبل منشاء بزرگ‌ترین فایده برای بشر بوده‏اند تقسیم گردد. رشته‏هائی که نوبل مایل بود باعث پیشرفت آنها شود عبارت بودند از: فیزیک، شیمی، فیزیولوژی یا پزشکی، ادبیات و صلح. در خاتمه وصیتنامه خاطرنشان شده‏ بود که این جوایز به شایسته‏ترین افراد چه اهل اسکاندیناوی و چه اهل سایر کشورها داده‏ شود و امر اعطای جوائز را به سه بنیاد سوئدی و یک کمیته ویژه که توسط مجلس نروژ تعیین می‏شود واگذار نمود.

انجام این کار به ‏عهده نمایندگان ایالات پادشاهی سوئد و نروژ که در آن زمان که کشوری یگانه بشمار می‌آمدند واگذار شد.