ناهار
ناهار
سامرست موآم
چئويرن: فريدون محمدي
(اؤيرنجيليك خاطيرهسينه)
«ايستكلي اوغلوم
من گلن جوما آخشامي شهره گلهجهيم. مني ناهارا و يا شاما ائشيكده بير يـئره آپارسان، چوخ ياخشي اولار.
خالان ناديا»
ناديا خالام آنامين بؤيوك باجيسي ايدي. اوشاقليقدان، آنان مرض اولاندان بري، او بيزي ساخلايـيردي. او، بيزه چوخ چتين توتسا دا، گولونج قانونلار قويمازدي. بيزه هر گؤيلوموز ايستهدييي ايشي گؤرمهيه ايذن وئرميشدي، آنجاق بو شرط ايله كي، اؤزگهلره زحمت و اؤزوموزه خطر تؤرهتمهيك.
من فيكير ائديرديم كي، او چوخ وارلي- دؤولتليدير، آنجاق او شهرين قـيراقلاريندا، اوجقار بير يـئرده، بير كيچيك ائوده، اوندان موواظيبت ائلهين و ائوين بوتون ايشلريني گؤرن بير قـيزجيغاز خيدمتكار ايله ياشايـيردي. ايلده بير- ايكي دفه پالتار آلماغا و يا تئآترا گئتمهيه شهره گليب، ايشلريني گؤروب و يـئنه ده ائوينه دؤنردي.
او واخت من اونيوئرسيتهنين بيرينجي ايلينده ايديم. آتامين بؤيوك بير عايلهسي اولدوغوندان منيم بيرآيليق ماعاشيم بئش پوند ايدي و بو مني اؤدهمهدن چوخ واختلار چتينليك چكيرديم. يولداشلاريم، مندن قوناقليقلارينا قوشولماق ايستهينده يوخ دئمك چتين اولدوغوندان، هن دئمك مجبورييتينده ايديم، آنجاق بير زادي ماهنا ائدهرك، اورايا گئتمهييب و او شامين پولونو گلهجك گونلره ساخلايـيرديم.
دوغروسو، خالامين مكتوبو منه چاتاندا، منيم كيشيليييمده تكجه ايييرمي شيلينگ پولومدان قاليردي، آمما بونونلا بئله، اونون دا دعوتيني جاوابسيز قويا بيلمزديم.
تكجه اوچ شيلينگ ايله ناهار يـئمك اوچون كيچيك بير رئستوران تانـييـيرديم كي، ناهار يـئيهندن سونرا دا منيم آيـين سونونا قدهر 14 شيلينگ پولومدان قالاجاق ايدي ...
خالام «چوخ ياخشي» - دئيهرك «هارا گئدهجهييك؟ من هئچ واخت ناهاري چوخ يـئمهميشم. تكجه بير بوشقاب گؤرهر. گل گئدهك بير ياخشي يـئره...» سؤيلهينده، من بيرآز سئوينديم.
من خالامي بير كيچيك رئستورانا آپاريرديم، بيردن خالام «گراندپوليس» خيياوانـينا ايشاره ائدهرك «اورايا گئده بيلمهريك؟ چوخ ياخشي يـئر اولا بيلر»- دئدي.
«اوه، چوخ گؤزل! من دئديييم يـئردن بورا سنين خوشونا گليرسه، بورايا گئدهك»- دئيهرك، داها دئيه بيلمهديم كي، «يوخ، ايستكلي خالا، سني «گراندپوليس»ـه آپارماغا منيم پولوم يوخدور. اورا چوخ باهالي يـئردير، قييمتلري چوخ يوخاريدير». ايچهري گيرهنده اؤز- اؤزومه فيكير ائلهديم كي، بلكه تكجه بير بوشقاب غذايا پولوم چاتسين.
قارسون سيياهيني گتيردي. خالام اونا باخاركن «اوه، منه بو غذاني گتيره بيلرسينيز؟»- دئدي. خالام ايستهدييي غذا، غذالارين ان باهاليسي، يـئددي شيلينگ پولو اولان، دئمهلي، جوجه ايدي. من اؤزومه اوجوز بير غذا آختارديم، سيياهيده ان اوجوز غذا اوچ شيلينگ ايدي. بئلهليكله منه آيـين سونونا قدهر اون شيلينگ قالاجاقدي. يوخ دوققوز شيلينگ؛ چونكي بير شيلينگ ده قارسونا وئرمهلي ايديم.
- خانـيم، او غذانـيز بيشهنه كيمي باشقا بير زاد ايستهميرسينيز؟
قارسونون بو سؤزونو ائشيدن خالام دئدي:
- اوه، بيرآز خاوييار گتيرسهنيز، داها ياخشي اولار!
«خاوييار!» خالام بو دفه اوجادان دئدي. «هن، خاوييار، اينديسه روسييهدن گلن باليق يومورتاسيدير، گرهك چوخ دادلي اولسون، اولارمي منه بيرآز خاوييار گتيرهسينيز؟».
گوجنن اؤزومو ساخلاديم، داها دئيه بيلمهديم كي، «يوخ، اولماز، چون اوندا منيم آيـين سونونا قدهر تكجه بئش شيلينگ پولومدان قالاجاقدي!».
خالام بير بوشقاب خاوييار ايله بير جوجهني، بير ليوان شراب ايله سيلدي- سيويردي، آتدي آغزينا. اينديسه منيم پولومدان 4 شيلينگ قالمالي ايدي. 4 شيلينگ ايله من او هفتهني تكجه پئندير و چؤرهك ايله باشا وورا بيلرديم، آمما خالام تك جوجه ايله راضيلاشمايـيب و قارسونا «بيرآز خامالي كئك گتير»- ده دئدي.
خالام آه چكهرك «بو كئكلر چوخ يـئمهليدير، من اؤزومو ساخلايا بيلمهرم، تكجه بيرآز دا، بير بالاجا تيكه ده گتير»- دئييب، منيم اورهييمده قوپان قاسيرغادان خبرسيز اونو دا يـئدي.
هئچ خالام بئله دئييلدي. آمما نئيلهمهلي؟! منه اوچ شيلينگ قاليردي. سونرا قارسون بيرآز مئيوه گتيردي، خالام «گرهك بيرآز بوندان يـئيهك. سونرا البتّه بو ياخشي ناهارين اوستوندن بيرآز قهوه ده ايچهريك»- دئدي. داها منه هئچ زاد قالمادي، هله بوندان علاوه قارسونا دا بير زاد قالمادي...
قارسون حئساب صورتيني گتيردي. ايييرمي شيلينگ. من ايييرمي شيلينگي بوشقابا قويدوم و قارسونون اوزونه باخا- باخا اوتانـيب اوزومو دؤندرديم.
خالام منه باخدي، من خالاما باخديم. بير سؤز دئيه بيلمهدن مات قالميشديم. آخي نه دئييم؟ بير آندا خالام سوكوتو پوزوب «سنين پولون ائله بودورمو؟ ايييرمي شيلينگنن مني بورايا گتيرميسن؟» دئدي. ديليم آغزيمي كسيردي، اوتانديغيمدان قـيزاريب، بوزاريرديم. نئجه دئييم كي، «آي خالا، باشينا دؤنوم، من سنه نه واخت دئديم كي، «گراندپوليس»ـه گلهك. ايندي وئر قارسونون جاوابينـي».
خالام ائلهبيل، بو سؤزلري ائشيتميش كيمي، جئبيندن پول چيخاريب، ايييرمي شيلينگ بوشقابا قويوب، بير شيلينگ ده قارسونا وئرهرك، منيم پولومو اؤوزومه وئريب و اوجادان شاققـيلداياراق گولوب سوروشدو:
- بو بير ايلده اونيوئرسيتهده اوخودوغون ان چتين كلمه نه ايدي؟
بيرآز فيكيرلشيب، دئديم كي:
- واللاه بيرزاد ياديما گلمير، خالا.
خالام دئدي:
- هه، او چتين كلمه، من دئييم داي سنه، «يوخ» سؤزوندن عيبارتدير. سن بو كلمهنين دئمهييني اؤيرهنسن، چوخلو آفتلردن ده اوزاقسان.
من بير زادلار دويوب گولومسهديم. خالام سؤزونون آردينـي توتدو:
- سنه بو كلمهني اؤيرهدن دئييل ايديم، آز قالير قارنـيم پاتداسين. منيم يـئمهييمي اؤزون بيليرسن كي، بير تيكه چؤرهكنن، بيرآز دا سود. آنجاق منه ضرر ائلهسه ده، ايستهييرديم كي، سن بو كلمهني ده اؤيرهنهسن.
سونرا خالام جئبيندن بئش پوند دا چيخاريب منه وئردي و من سئوينديييمدن اؤزومو ايتيريب و بير ايش گؤره بيلمهدن تكجه «ياشاسين خالامي» دئديم.
یازان: فریدون محمدی آرچان